Yunus Emre, sehl-i mümteni'; görelim ne güzel söylemiş.
Aşkın aldı benden seni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü güni
Bana seni gerek seni
Allah sevgisi, Allah'a bağlılık bu dizelerde bütün içtenliğiyle dile getirilmiştir. Sehl-i mümteni' dediğimiz, aslında basit bir söylemmiş gibi görünen; ancak dikkatli bakıldığında söylenmesi o kadar da kolay olmayan, bünyesinden nice muhabbeti barındıran, derin anlamlarla yüklü olduğunu gördüğümüz bir söylem tarzıdır. Bu söyleyişin en güzel örneklerine Yunus Emre'de rastlıyoruz. Onun sade, akıcı dizelerinde nice güzelliklerin yattığını biliyoruz. Onu anlayana, şiirlerindeki derinliğe vâkıf olana onun dizeleri ne hoş gelir. Yunus demiyor mu ki;
Öd ağacı gibi yanar vücudum
Tütünüm görene seher yelidir.
Halk arasında anlatılan rivayet var; Yunus Emre'nin divanı Molla Kasım adlı birinin eline geçmiş. Divanı alıp bir su kenarına giden Kasım, daha ilk şiiri okuyunca şiirdeki sehl-i mümteni'i kavrayamamış “şeriate uymuyor “ deyip o sayfayı koparıp yakmış. Bir, iki, üç derken bin şiiri böylece yakmış. Bin birinci şiiri de şeriata aykırı bulmuş; ama yakmaktan bıktığı için suya atmış. Suya attığı şiirler de bini bumuş. Üçüncü binde Yunus Emre'nin şu şiirine rastlamış:
“Derviş Yunus bu sözü eğri büğrü söyleme
Seni Sigaya çeken Bir Molla Kasım gelir.”
Bu beyiti okuyunca Molla, hatasını anlamış divanı öpüp başına koymuş.
Efsane de olsa düşündürüyor insanı. Şiirin tamamını da söyleyelim ve sizi biraz Yunus Emre'yi anlamaya davet edelim:
SENİ SIGAYA ÇEKER/BİR MOLLA KASIM GELİR
Ben dervişim diyene
Bir ün edesim gelir
Tanıyuban şimdiden
Varup yetesim gelir
Sırat kıldan incedir
Kılıçtan keskincedir
Varıp anın üstüne
Evler yapasım gelir
Altında gayya vardır
İçi nâr ile pürdür
Varıp ol gölgelikte
Biraz yatasım gelir
Ta'n eylemen hocalar
Hatırınız hoş olsun
Varuban ol tamu'da
Biraz yanasım gelir
Ben günahımca yanam
Rahmet suyunda yunam
İki kanat takınam
Biraz uçasım gelir
Andan Cennet'e varam
Hak'kı Cennet'te görem
Hûri ile gılmanı
Bir bir koçasım gelir
Derviş Yunus bu sözü
Eğri büğrü söyleme
Seni sıygaya çeker
Bir Molla Kasım gelir
Yunus Emre