Uşak'ta İş Çok, İş Güvenliği Yok!

 Soma’da geçen hafta yaşanan facianın ardından bir anda yeniden Türkiye’nin gündemine gelen konuların başında iş güvenliği geliyor. Aslında akıllarından asla çıkmaması gereken bir konu olmasına rağmen, ülkemizde işçiye verilen saygının kötü bir ölçüsü olarak iş güvenliğinde de maalesef gerekli önlemler bir türlü alınmıyor. Şehrimizde de bir çok işveren, iş güvenliğinin getireceği yüksek maliyetlerden kaçabilmek için işçileri çalıştırdıkları işlerde riskin içine çekinmeden atıyorlar. Daha sonra gerçekleşen işçi yaralanmalarına ve ölümlerine de kaza diyerek sorumluluğu kaderin üzerine atıyorlar.

TÜİK verilerine göre Türkiye’de 2013 yılında itibariyle 30 milyon 614 bin kişi istihdamda yer almıştır. Yasalarımıza göre iş güvenliğinde “iş sağlığı” kavramı kullanılmaktadır. Ancak bu kavram işçinin değil işin sağlığını yani işletmenin verimliliğini, kârlılığını hedefleyen bir anlayışı ifade ettiğinde işte o zaman ahlar vahlar içinde facialara davet çıkarmış oluruz. Hepimizin kabul edeceği gibi işçilerin sağlığı her türlü ekonomik çıkardan, büyümeden önce gelir.

İş Kazaları Kader Değildir!

Zaten iş kazaları dediğimiz bir çok olayda, alınacak önlemlerle birlikte kolaylıkla engellenebilir. Uşak’ta ticaret ağırlıklı olarak tekstil, deri sanayi ve inşaat sektörü üzerinden dönüyor ve bu sektörlerin tamamında iş güvenliği büyük önem taşıyor. Tekstil sektöründe bir çok hızlı üretim yapan makina işçilerin çalışırken çok fazla dikkat etmesini gerektiriyor. Uşak’ta yıl içinde bir çok tekstil firmasında yeterli iş güvenliği alınmaması sebebiyle yaralanan işçiler, hastanelerde tedavi altına alınmak zorunda kalıyor.

Bunun dışında deri sektöründe de durum farklı değil; karma deri organize sanayi bölgesinin hali hepimizin malumu. Eskimiş binalar bu binaların içinde günümüze şartlarına uygun olmayan makinalarla çalışan işçiler ve bu işçilerin güvenlik sorunu. Karma deri organize sanayi bölgesi yönetiminin iş ve işçi güvenliği konusunu bir an önce gündeme alarak bu konuda yapılan yatırımlara daha fazla pay ayırması özellikle Tuzla ve Soma’da yaşanan büyük kayıpları göz önüne aldığımızda mecbur hale geldi.

İşçi sağlığı ve iş güvenliği meclisinin yayınladığı rapora göre Türkiye’de 2013 yılında en az 1235 kişi iş kazalarında yaşamını yitirdi.

İnşaat Sektörü En Çok İş Kazalarının Görüldüğü Sektör

İş güvenliği aslında her sektörün sorunu. Ancak Türkiye’de en çok iş kazalarının görüldüğü sektör “ inşaat sektörü”. Uşak’ın son yıllarda aldığı yol göz önüne alındığında bir çok inşaat firması şehrin özellikle batı bölgesinde modern binalara imza atıyorlar. Bu binalar yüzbinlerce liraya satılıyor ve inşaat firmaları bu işlerden önemli paralar kazanıyorlar. Bu inşaatlarda çalışan işçilerin bazıları Uşaklı iken özellikle Ağrı başta olmak üzere yurdun doğu bölgelerinden de gelen inşaat işçileri yeni inşaatlarda çalışarak ekmek paralarını kazanıyorlar.

İş kazalarının yüzde 10’unun, ölümlü iş kazalarının ise yüzde 31’inin inşaatta meydana gelmesi inşaat sektörünün iş sağlığı ve güvenliği alanında taşıdığı riski gözler önüne seriyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin raporuna göre 2014 yılının ilk 4 ayında toplam 396 işçi yaşamını yitirirken, 108 ölümlü kazayla inşaat ve yol yapımı ilk sırada yer aldı.

İş Sağlığı ve Güvenliği Raporlarına Göre Çalışanlarla İlgili Alınması Gereken Önlemler Şu Başlıklar Altında Toplanmış;

İşçilerin özlük dosyalarının hazırlanması

İşçilerin sağlık raporlarının alınması

Kişisel koruyucuların zimmet belgesi ile verilmesi

İş ekipmanlarını kullanma yetki ve operatör belgeleri

Eğitim belgeleri

Çalışma talimatları ve işçilerin bilgilendirilmesi

Ağır ve tehlikeli işlerde çalışan işçilerin mesleki eğitimi

Uşak’ta Firmalar Yeterli İş Güvenliği Önlemini Almıyorlar

Şimdi yukarıda belirtilen önlemleri göz önüne aldığımızda Uşak’ta hangi firma bu unsurları çalışanlara sağlıyor bu büyük bir soru işareti. Firmalar çalıştırdıkları işçilerin ne özlük dosyalarını hazırlıyor ne de işçilerin sağlık raporlarını uygun şekilde tutuyor. Hele iş makinalarını kullanan işçilerin yeterli vasfa sahip olup olmadıkları büyük bir soru işareti.

Özellikle Uşak’ta çalışan firmalarda işyeri ortamındaki toz ile fizik ve mekanik nedenlerle oluşacak gürültü, vibrasyon, ışınlarla ortaya çıkabilecek meslek hastalıkların önlemleri alınmadığı için, işitme kaybına uğramış bir çok çalışan ileriki yaşlarında büyük zorluklar yaşıyorlar.

Bunun dışında kimyasalla uğraşan ve gerekli önlemler alınmadığı için asit sebebiyle vücudunda kalıcı izler kalan birçok vatandaşımızın olduğunu hepimiz biliyoruz.

İşyerlerinde sürekli olarak 50’den fazla işçi çalıştırılması durumunda istihdam edilecek işyeri hekimi, hekimin çalışma koşulları ve muayene odası düzenlenmesi zorunluluğu uygulanmadığı takdirde bu işçiler için yeterli sağlık önlemleri alınamaz.

Sanayiden sayılan işlerde 50’den fazla işçi çalıştıran işyerleri tehlike sınıfına uygun sertifikaya haiz iş güvenliği uzmanı istihdamı bulundurma zorunluluğu da Uşaklı firmaların yerine getirmesi gereken şartlardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Ancak maalesef Uşak’ta bir çok firma bu zorunluluğu yerine getirmiyor.

Sözün özüne gelecek olursak, alın teriyle çalışan ve emeğini veren işçilerin iş güvenliğini sağlamak her firmanın asli görevidir. Soma’da, Tuzla’da yaşanan işçi kayıplarını göz önüne aldığımızda kentimizde bulunan altın, maden, mermer ve taş ocaklarında da benzer kazaların yaşanmayacağını kimse garanti edemez.

İş ve işçi güvenliğinin sağlandığı huzurlu günler geçirmemiz dileğiyle saygılarımı sunarım.