Yunus Emre: Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil

 

Yunus Emre, sehl-i mümteni'; görelim ne güzel söylemiş.

 

Aşkın aldı benden seni
Bana seni gerek seni

Ben yanarım dün ü güni

Bana seni gerek seni

 

Allah sevgisi, Allah'a bağlılık bu dizelerde bütün içtenliğiyle dile getirilmiştir. Sehl-i mümteni' dediğimiz, aslında basit bir söylemmiş gibi görünen; ancak dikkatli bakıldığında söylenmesi o kadar da kolay olmayan, bünyesinden nice muhabbeti barındıran, derin anlamlarla yüklü olduğunu gördüğümüz bir söylem tarzıdır. Bu söyleyişin en güzel örneklerine Yunus Emre'de rastlıyoruz. Onun sade, akıcı dizelerinde nice güzelliklerin yattığını biliyoruz. Onu anlayana, şiirlerindeki derinliğe vâkıf olana onun dizeleri ne hoş gelir. Yunus demiyor mu ki;

 

Öd ağacı gibi yanar vücudum
Tütünüm görene seher yelidir.

 

Halk arasında anlatılan rivayet var; Yunus Emre'nin divanı Molla Kasım adlı birinin eline geçmiş. Divanı alıp bir su kenarına giden Kasım, daha ilk şiiri okuyunca şiirdeki sehl-i mümteni'i kavrayamamış “şeriate uymuyor “ deyip o sayfayı koparıp yakmış. Bir, iki, üç derken bin şiiri böylece yakmış. Bin birinci şiiri de şeriata aykırı bulmuş; ama yakmaktan bıktığı için suya atmış. Suya attığı şiirler de bini bumuş. Üçüncü binde Yunus Emre'nin şu şiirine rastlamış:

 

“Derviş Yunus bu sözü eğri büğrü söyleme

 

Seni Sigaya çeken Bir Molla Kasım gelir.”

 

 

Bu beyiti okuyunca Molla, hatasını anlamış divanı öpüp başına koymuş.

Efsane de olsa düşündürüyor insanı. Şiirin tamamını da söyleyelim ve sizi biraz Yunus Emre'yi anlamaya davet edelim:
 

SENİ SIGAYA ÇEKER/BİR MOLLA KASIM GELİR 

Ben dervişim diyene 
Bir ün edesim gelir 
Tanıyuban şimdiden 
Varup yetesim gelir 

Sırat kıldan incedir 
Kılıçtan keskincedir 
Varıp anın üstüne 
Evler yapasım gelir 

Altında gayya vardır 
İçi nâr ile pürdür 
Varıp ol gölgelikte 
Biraz yatasım gelir 

Ta'n eylemen hocalar 
Hatırınız hoş olsun 
Varuban ol tamu'da 
Biraz yanasım gelir 

Ben günahımca yanam 
Rahmet suyunda yunam 
İki kanat takınam 
Biraz uçasım gelir 

Andan Cennet'e varam 
Hak'kı Cennet'te görem 
Hûri ile gılmanı 
Bir bir koçasım gelir 

Derviş Yunus bu sözü 
Eğri büğrü söyleme 
Seni sıygaya çeker 
Bir Molla Kasım gelir 

 

Yunus Emre